اصلاح دیاستم | شماره پرونده :

اصلاح دیاستم :

فاصله دو دندان قدامی توسط درمانگر قبلی بسته شده بود. مراجعه کننده جهت درمان دندان دیگری مراجعه نموده بود و از زاویه غیر مستقیم کامپوزیت انجام شده ناراضی بود. اصلاحات لازم بر روی درمان قبلی انجام و با تغییر مختصر زاویه دندانی اصلاح گردید.

چگونه فاصله بین دندانها را از بین ببریم؟

دیاستم (diastema) به فاصله بین دو دندان گفته میشود. فاصله بین دندانها یا دیاستم اغلب در دو دندان جلویی فک بالا مشاهده میشود اما بین هر یک از دندانهای دیگر نیز ممکن است وجود داشته باشد.
چرا بین دندانها فاصله ایجاد میشود؟
– عدم هماهنگی اندازه استخوانهای فک با اندازه دندانها میتواند منجر به شلوغی و بهم ریختگی دندانها (و در نتیجه کج شدن آنها) و یا برعکس فاصله زیاد بین دندانها شود. اگر دندانها برای استخوان فک بیش از حد کوچک باشند بین دندانها فاصله باقی می ماند. اگر دندانها برای فک بیش از حد بزرگ باشند، دندانها یکدیگر را از جایگاه خود رانده و کج میشوند.
فاصله بین دندانها به دلایل دیگری نیز ممکن است ایجاد شود.
– گاهی اوقات برخی از دندانها ممکن است بیفتند یا کشیده شوند یا اندازه شان بیش از حد کوچک باشد. این حالت اغلب در دندانهای پیشین (incisors) فک بالا (دندانهای دو طرف دو دندان جلویی) اتفاق می افتد (تصویر بالا). این وضعیت باعث میشود بین دندانهای پیشین مرکزی (دو دندان جلویی) فاصله ایجاد شود.
– یکی دیگر از دلایل ایجاد دیاستم، بزرگ بودن فرنوم لبی است. فرنوم لبی یک تکه بافت کوچکی است که از سطح داخلی لب بالا به لثه (دقیقا در وسط دو دندان جلویی فک بالا) متصل میشود(تصویر بالا). در برخی شرایط فرنوم لبی بیشتر رشد میکند و بین دو دندان جلویی قرار میگیرد. در این حالت فرنوم مانع بسته شدن طبیعی فاصله بین این دو دندان میشود.

– برخی عادات رفتاری نیز میتوانند باعث ایجاد فاصله بین دو دندان جلویی شوند. برای مثال مکیدن انگشت دندانهای جلویی را به سمت بیرون میراند و بین آنها فاصله ایجاد میکند.
– یکی دیگر از دلایل ایجاد فاصله بین دندانها، واکنش بلع نامناسب است. بیشتر افراد در حالت طبیعی بلع، زبان خود را به کام (سقف دهان) فشار میدهند اما در برخی این واکنش متفاوت است که به عنوان فشار زبان (tongue thrust) شناخته میشود. در این حالت هنگام بلع زبان به دندانهای جلویی فشار وارد میکند نه کام. این فشار به مرور زمان دندانهای جلویی را به سمت جلو میراند و بین دندانهای جلویی فاصله ایجاد میکند.
– بیماری لثه میتواند به کاهش و پسروی استخوان تکیه گاه دندان منجر شود. در برخی افرادی که مقدار زیادی از استخوان از بین رفته است، دندان لق میشود و حرکات دندان باعث ایجاد فاصله بین دندانها میشود.
– در کودکان ممکن است موقتا بین دو دندان جلویی فاصله وجود داشته باشد اما اغلب با رویش دندانهای دائمی این فاصله بسته میشود.
علائم و نشانه های دیاستم
دیاستم اگر به علت عدم هماهنگی اندازه فک و دندانها اتفاق افتاده باشد، علائمی ندارد اما اگر عامل فاصله ایجاد شده بین دندانها فشار زبان در حین بلع و یا بیماری پریودنتال(لثه ای) باشد، به مرور زمان بیشتر و وسیعتر میشود. دندانها ممکن است لق شوند و یا بیمار احساس ناراحتی یا درد به ویژه در حین خوردن یا جویدن را تجربه کند.
از کجا بفهمیم فاصله بین دندانهایمان طبیعی است یا خیر؟
ممکن است هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن متوجه فاصله بین دندانهایتان شوید. متخصص ارتودنسی در حین معاینه دهان شما میتواند مشخص کند فاصله بین دندانهایتان طبیعی است یا باید درمان شود.
فاصله بین دندانها تا چه زمانی وجود خواهد داشت؟
در صورتی که فاصله بین دندانها به واسطه عدم هماهنگی بین دندانهای دائمی و اندازه فک ایجاد شده باشد، فاصله (بدون درمان) در تمام طول عمر ثابت باقی خواهد ماند. اما فاصله ای که به واسطه فشار زبان و یا بیماری پریودنتال ایجاد میشود به مرور زمان بیشتر میشود.
پیشگیری از ایجاد فاصله بین دندانها
از همه انواع دیاستم نمیتوان پیشگیری کرد. برای مثال اگر علت ایجاد فاصله بین دندانها، افتادن یک دندان یا عدم هماهنگی بین دندانها و اندازه فک باشد، نمیتوان بدون درمان از ایجاد فاصله جلوگیری کرد.
حفظ سلامت لثه برای سلامت دهان و دندان امری ضروری است. مسواک و نخ دندان منظم به پیشگیری از بیماری لثه و در نتیجه تحلیل و پسروی استخوان کمک میکند.
افرادی که عادت فشار زبان (در حین بلع) دارند، میتوانند یاد بگیرند هنگام بلع زبانشان را به کام فشار دهند. ترک عادت فشار زبان میتواند از وسیع شدن فاصله بین دندانها جلوگیری نماید.
اصلاح فاصله بین دندانها
گاهی اوقات دیاستم به عنوان بخشی از مشکلات دهانی که نیاز به درمان دارند، می باشد. در موارد دیگر دیاستم تنها مشکل موجود است. با این حال برخی افراد برای زیبایی ظاهر و لبخند ترجیح میدهند درمان کامل انجام دهند.
برخی افراد از درمان ارتودنسی (سیم پیچی) استفاده میکنند تا دندانهایشان را به هم نزدیک کرده و فاصله بین آنها را ببندند. معمولا فرقی نمیکند فاصله در کجا قرار گرفته است، در هر صورت باید یک سری کامل براکت ارتودنسی بگذارید (هم برای فک بالا و همبرای فک پایین). علت این است که حرکت هر دندان بر کل دندانها و دهان تاثیر میگذارد.
اگر دندانهای پیشین کناری تان خیلی کوچک است و باعث فاصله بین دو دندان جلویی شده، دندانپزشک ممکن است توصیه کند با استفاده از روکش (تاج)، ونیر یا باندینگ این دندانها را بزرگتر کنید.
اگر فاصله به دلیل جای خالی یک دندان ایجاد شده است، ممکن است نیاز به اصلاحات گسترده تر دندانی داشته باشید. ممکن است درمان برای این وضعیت شامل ایمپلنت ، بریج و یا دندان مصنوعی باشد.
اگر عامل فاصله فرنوم لبی باشد، میتوان پس از ارتودنسی، از طریق جراحی ساده ای به نام فرنکتومی، بخشی از فرنوم را قطع کرد. اگر فرنکتومی قبل از ارتودنسی انجام شود زخمی ایجاد می کند که این زخم از بسته شدن فاصله ها حتی با ارتودنسی جلوگیری می کند.
اگر فاصله به واسطه بیماری پریودنتال ایجاد شده باشد، درمان لثه ضرورت دارد. هنگامی که لثه سلامت خود را باز می یابد، در بسیاری از موارد براکت ارتودنسی برای حرکت دادن دندانها به موقعیت مناسب استفاده میشود. از اسپلینت (نگهدارنده ها) برای متصل کردن دندان به دندانهای دیگر و ممانعت از حرکت دوباره آنها میتوان استفاده کرد.
چه زمانی به متخصص مراجعه کنیم؟
اگر بین دندانهایتان فاصله وجود دارد با دندانپزشک صحبت کنید. او علت این فاصله را شناسایی کرده و در صورت نیاز شما را به ارتودنتیست (متخصص ارتودنسی) ارجاع میدهد تا درمان ارتودنسی انجام دهید. انجمن ارتودنتیستهای امریکا توصیه میکند کودکانتان را در سن ۷ سالگی به ارتودنتیست نشان دهید. در صورت نیاز به درمان ارتودنسی درباره زمان و روش درمان میتوانید با ارتودنتیست صحبت کنید.
چشم انداز و آینده درمان دیاستم
اگر دیاستم از طریق درمان ارتودنسی یا دندانپزشکی اصلاح شود، معمولا فاصله تا آخر عمر بسته خواهد ماند. اما برای کمک به پیشگیری از بازگشت فاصله از ریتینر (نگهدارنده ثابت) به صورت طولانی مدت استفاده کنید.